„Gaz dla Polski” – recenzja

W gąszczu artykułów prasowych, publikacji internetowych i syntez powstających w wielu nowych ośrodkach analitycznych, które wyczuły ostatnią modę na energetykę, coraz rzadziej trafiają się prace wybitne. Z tego względu chciałbym polecić swoim czytelnikom książkę Aleksandra Zawiszy.

Książka została opublikowana w 2011 roku przez Instytut Sobieskiego. Jej autorem jest były pracownik Ministerstwa Gospodarki i Operatora Logistycznego Paliw Płynnych, później doradca Wiceministra Ochrony Środowiska. Publikacja opowiada historię przemian zachodzących w sektorze gazu ziemnego w Polsce na przestrzeni ostatnich 20 lat. Oprócz opisu wydarzeń odpowiada również na pytania o ich przyczynę i skutek, szczegółowo i wnikliwie charakteryzuje uwarunkowania podejmowanych decyzji.

Książka składa się z trzech części opisujących różne, lecz ściśle ze sobą powiązane wątki. W pierwszym rozdziale, autor przenosi czytelnika do początku lat 90-tych. Pokazuje położenie sektora gazowego Polski w tamtym okresie oraz pierwsze kroki na drodze do dywersyfikacji dostaw paliwa. Analizuje różne, proponowane z biegiem lat, koncepcje szlaków przesyłowych oraz okoliczności i konsekwencje powstania Gazociągu Jamalskiego. Następujące po sobie wydarzenia łączy w ciągi przyczynowo-skutkowe. Zakończeniem tej części jest opis żmudnej drogi do rozpoczęcia budowy terminalu LNG w Świnoujściu oraz rozważania dotyczące konieczności podpisania aneksu do umowy gazowej z Rosją w październiku 2010 roku.

Kolejny rozdział  opisuje prowadzoną na przestrzeni lat politykę energetyczną w obszarze sektora gazowego. Jako główne źródło niepowodzeń, autor wskazuje błędne prognozy dotyczące przyszłego zapotrzebowania na surowiec. Przytacza niespełnione przewidywania z analiz sporządzonych zarówno przez organy administracji publicznej jak i firmy prywatne. Dystansując się od teorii, że wszystkie niepowodzenia są wynikiem aktywnego udziału Rosji, przytacza przykład inwestycji w rozbudowę podziemnych magazynów gazu. Na koniec, autor wylicza straty, do jakich jego zdaniem, doprowadziła pasywna polityka w obszarze dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego do Polski.

Trzeci i ostatni rozdział to historia PGNiG oraz długiej i wyboistej drogi na giełdę. A. Zawisza przedstawia odmienne koncepcje restrukturyzacji niewydolnej spółki, różne ośrodki interesów oraz zmienność prowadzonej polityki. Książkę kończy pointa, którą interpretować można na różne sposoby. Tę jednak pozostawiam czytelnikom do samodzielnej oceny.

Książka dostępna jest w formacie PDF na stronie Instytut Sobieskiego bądź bezpośrednio pod TYM LINKIEM.