Strategia PGNiG do 2015 roku

Opublikowana 30 czerwca aktualizacja strategii Grupy Kapitałowej PGNiG do 2015 roku nie wprowadza rewolucyjnych zmian, lecz dostosowuję plany koncernu do obecnych trendów na rynku gazu w Unii Europejskiej i zabezpiecza jego przyszłość finansową w obliczu pojawienia się konkurencji.

Poprzednia wersja dokumentu z 2008 roku nie uwzględniała całej masy czynników, które wpłynęły na konieczność przyjęcia nowej strategii. Nie ujmowała przede wszystkim kryzysu finansowego i będących jego następstwem zmian popytu na surowiec. Ostatnie trzy lata to również zmiany jakie przyniósł gaz łupkowy: większa podaż krajowego surowca w USA oraz rozwój rynku LNG. Ten okres wiąże się także z intensyfikacją prac nad rozbudową infrastruktury przesyłowej, nowych połączeń międzysystemowych i rozpoczęciem budowy terminalu LNG w Świnoujściu.

Dominujący gracze na rynku gazowym w Europie, źródło: PGNiG

Nowa strategia PGNiG pokazuje świadomość firmy, iż liberalizacja rynku gazu w Unii Europejskiej wpłynęła na osłabienie dominującej pozycji największych spółek, a co za tym idzie, konieczne stało się poszukiwanie nowych obszarów realizacji zysków.

Poszukiwanie i wydobycie węglowodorów

W stosunku do strategii PGNiG z 2008 roku, nowa wersja racjonalizuje dążenia spółki, która zrezygnowała z aspiracji zbudowania pozycji koncernu międzynarodowego, skupiając się na rozwoju międzynarodowej działalności poszukiwawczo wydobywczej w kluczowych regionach oraz zwiększeniu kompetencji w obszarze złóż niekonwencjonalnych oraz podmorskich.

Obok 15 koncesji poszukiwawczych, na obszarze których prawdopodobne jest występowanie złóż gazu łupkowego, PGNiG posiada również 6 koncesji ze złożami gazu zamkniętego (tight gas). Wymiernych efektów spółka spodziewa się w perspektywie 5-10 lat.

Poza terytorium Polski, kluczowymi obszarami działalności PGNiG jest Morze Północne (udziały w 10 koncesjach), Egipt (szacowane rezerwy 22 mln ton ropy naftowej), Libia (146 mld m sześc. gazu i 15 mln ton kondensatu), Dania (2,9 mln ton ropy) oraz Pakistan (12-13 mld m sześc. gazu).

Energetyka

Struktura popytu na gazu w Europie, źródło: PGNiG

Analiza rentowności poszczególnych sektorów gospodarki potwierdziła zasadność inwestycji PGNiG w energetyce (marża EBITDA 19-23%). Pozostałe sektory mają być według analiz spółki znacznie mniej rentowne: sektor petrochemii/rafinerii (marża EBITDA 5%), chemia/przemysł nawozowy (cyklicznie ujemne marże EBITDA).

Kolejnym istotnym argumentem przemawiającym za inwestycjami w tym obszarze jest negatywna korelacja z cenami gazu, co prowadzić ma do zmniejszenia ryzyka operacyjnego. Spadek zysków wynikający z niższych cen gazu byłby rekompensowany większymi korzyściami ze sprzedaży wytwarzanej z niego energii elektrycznej i ciepła.

Na 2015 rok wyznaczony został cel posiadania 650 MW własnych mocy wytwórczych, z czego 200 MW przypadać ma na budowaną elektrociepłownię w Stalowej Woli. Biorąc po uwagę możliwość przekroczenia wyznaczonego celu, PGNiG nie wyklucza również fuzji i przejęć w obszarze elektroenergetyki.

Obszar Hurt i Trading

Cele ze strategii PGNiG na 2008 rok zostały dostosowane do obecnych warunków. Punkt mówiący o konieczności budowy nowej infrastruktury umożliwiającej import gazu z nowych kierunków zastąpiono dążeniem do maksymalizacji wykorzystania istniejących połączeń przy jednoczesnym zapewnieniu spółce wystarczających przepustowości. Punkt ten jest konsekwencją przeniesienia ciężaru inwestycji infrastrukturalnych na Gaz-System.

Ciekawym celem jest dążenie do uelastycznienia dotychczasowych długoterminowych kontraktów na import surowca oraz zwiększenie udziału umów krótkoterminowych, co pozwolić ma spółce na lepsze dostosowanie do zmieniającego się rynku. Zawarta pod koniec ubiegłego roku umowa gazowa z Rosją jest więc całkowitym zaprzeczeniem obecnej strategii.

Magazynowanie

Niepewność co do zmian legislacyjnych w ustawie o zapasach wpłynęła na zmianę strategii spółki w obszarze budowy podziemnych magazynów gazu. Docelowy poziom inwestycji został zmniejszony do 3 mld m sześc. Możliwość składowania rezerw obowiązkowych poza terytorium Polski może wpłynąć niekorzystnie na przyszły popyt na przestrzeń magazynową, co przekłada się na wzrost ryzyka inwestycyjnego.

Nowa strategii uwzględnia również wydzielenie Operatora Systemu Magazynowania.

Podsumowanie

Nowa strategia PGNiG do 2015 roku uwzględnia zmiany wynikające z liberalizacji rynku gazu w Unii Europejskiej oraz międzynarodowe tendencje do dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Monopolista, zdając sobie sprawę z nieuchronnej utraty dotychczasowej pozycji dominującej stara się rozszerzać swoją działalność na nowe obszary, które zagwarantują mu jednoczesną gwarancje zbytu zakontraktowanego obecnie gazu jak i zdywersyfikują wysokie ryzyko w obszarze poszukiwań i eksploatacji.

Plany te mogą skutecznie ochronić kondycję finansową spółki, która w obliczu pojawienia się na rynku konkurencji, zmuszona będzie do efektywniejszej działalności w obszarze handlu i dystrybucji. Liberalizacja rynku to jednak nie tylko pojawienie się konkurencji, lecz również potencjalne korzyści wynikające ze zniesienia taryfikacji. Ciekawe wydają się także aspiracje do stania się po 2015 roku międzynarodowym traderem LNG, co w obliczu dogodnego położenia geograficznego i potencjalnej eksploatacji złóż gazu łupkowego w Polsce nie jest zupełnie niemożliwe.